Leververvetting gaat vaak samen met een verhoogd risico op het ontstaan en verergeren van suikerziekte, hart- en vaatziekten en een verstoring van de vetten in het bloed zoals afwijkende cholesterolwaarden.
De eerste stap in de behandeling van leververvetting is aanpassing van de levensstijl omdat er nog geen medicatie is goedgekeurd. Wanneer het lichaamsgewicht meer dan 5% daalt, is de kans veel groter dat de leververvetting vermindert en geneest. Wanneer dat in het eerste jaar gebeurt, is de kans groot dat het gewichtsverlies verschillende jaren kan aanhouden. Een goed en realistisch tempo van gewichtsverlies is ongeveer een 0.5 kg per week in het begin van de leefstijlaanpassingen en op lange termijn 0.5 kg tot 1 kg per maand. Dit zijn gemiddelden en kan per individu verschillen.
Aanpassing van het voedingspatroon is een eerste stap die individueel kan worden uitgevoerd en waarbij rekening wordt gehouden met een aantal aspecten hieronder te benoemen. Pas je voeding aan naar de voedingsdriehoek (www.gezondleven.be/themas/voeding/voedingsdriehoek) of schijf van vijf (www.voedingscentrum.nl/nl/gezond-eten-met-de-schijf-van-vijf.aspx).
- Dagelijks minimaal 2 porties groenten en maximaal 2 stukken fruit.
- Kies minimaal 2x per week voorvis.
- Kies voor wit vlees en maximaal1x per week rood vlees.
- Beperk dierlijke zuivelproducten tot maximaal 2 consumpties per dag (kaas, yoghurt, melk). Vermijd bewerkte producten en zoetigheden of snacks.
- Vervang bakboter door olijfolie.
- Vermijd gesuikerde dranken(e.g. cola) en light frisdranken.
- Neem kleinere porties en schep niet extra op.
- Kauw voeding goed, neem rustig de tijd om te eten.
Probeer elke dag te ontbijten om voldoende energie te hebben doorheen de dag. Je kunt de kaas of confituur op de boterham vervangen door vetarme kaas, kipfilet, kalkoenfilet, hummus, notenpasta. De boterham algemeen kan vervangen worden door havermoutpap of granola met plantaardige of magere yoghurt en fruit.
Een bord middageten bestaat:
- voor de helft uit groenten
- een kwart uit vis of gevogelte
- een kwart uit aardappelen, bruine pasta of rijst, volkoren graanproduct.
Kook met verse producten of bijvoorbeeld diepvriesgroenten (bevatten evenveel vitaminen) en vermijd kant- en klare of afhaalmaaltijden.
Ook kan er wekelijks variatie gezocht worden in minstens één of twee vegetarische maaltijd(en). Vervang hierbij vlees of vis door tofu, tempé, peulvruchten, noten, zaden en/of pitten. Voorbeelden van recepten zijn wokgerechten, stoofpotjes, maaltijdsoepen.
Eet lekker, kleurrijk en smakelijk doorgebruik te maken van (verse) kruiden. Toegevoegd zout is te vermijden. Maak er een gezellig onderonsje van.
Ga niet met honger van tafel. Neem nog wat groenten, een handvol ongezouten noten of voeg peulvruchten, zaden en/of pitten toe aan je maaltijd.
Laat die chips! Het mag dan wel lekker zijn; dit is een sterk bewerkt, koolhydraatrijken vetrijk product en stimuleert het vervetten van de lever.
Gebruik dagelijks noten, zaden, pitten.
Eet ’s avonds eens de restjes van de warme hoofdmaaltijd, een maaltijdsoep (met linzen, kip, vis, erwten, bonen) of andere gezonde maaltijdrestjes. Anders wokgroenten met bruine rijst of volkoren noedels (groenten- of volkoren tortilla met groenten, croque met groenten (telkenmale met kip, vis, garnalen, kikkererwten, tofu).
Regelmaat is erg belangrijk: De dag start met een ontbijt, bij voorkeur warme maaltijd ’s middags en een lichteremaaltijd ’s avonds. Tussendoortjes worden afgeraden, alsook eten na 19u. Indien de hoofdmaaltijden voedzaam genoeg gemaakt werden, zal er ook geen behoeftezijn om tussendoor of na 19u nog te willen eten.
Neem bij de kleine honger een stuk fruit of een handvol noten maar ook rijst-of maiswafels met gezond beleg kunnen net als een handvol (zonnebloem-) pitten. Ook een tas soep met een volkoren cracker kan of magere plantaardige of dierlijke yoghurt met eventueel fruit en of noten, zaden, pitten.
Mijd bewerkte voeding: hoe meer ingrediënten je niet kent of hoe langer de ingrediëntenlijst, hoe ongezonder.
Vermijd lang stilzitten en beweeg voldoende! Neem de trap ipv. de lift. Ga te voet of met de fiets naar de winkel. Elke dag minstens 30 minuten lichte activiteit wordt aangeraden. Doe bijvoorbeeld staande huishoudelijke taken, bel staand of doe eens aan yoga. Ook een wandeling tijdens de lunchpauze is een goede optie om het spanningsniveau tijdens een werkdag te verlagen.
In combinatie met de dagelijkse 30 minuten wordt 150 minuten matig actieve inspanning per week geadviseerd zoals zwemmen, een uur stevig doorwandelen, joggen of fietsen. Het sleutelwoord hierbij is kunnen zweten. Ga bijvoorbeeld dagelijks eens 20 minuten stevig wandelen, fietsen of werk in de tuin in combinatie met 2 maal per week zwemmen, joggen, wielrennen, traplopen.
Als je moeilijk mobiel bent, beweeg met je romp en armen. Doe roeioefeningen, armfietsen.
Wees jezelf, omring je goed (met familie en vrienden). Voel je goed, maar het is ok om eens even uit balans te zijn. Perfect geluk bestaat immers niet. Het is wel belangrijk dat je weet bij wie je terecht kan en deze personen of instanties ook inschakelt.
Zoek hulp als je disbalans ervaart in je naaste omgeving of via je huisarts. Slaap voldoende. Ga steeds op rond hetzelfde uur slapen. Sta rond hetzelfde uur op. Gezonde en goed verteerbare voeding gecombineerd met dagelijks bewegen, hebben een positieve invloed op de slaapkwaliteit.
https://zekergezond.be/tabs/home voor gezonde recepten
https://www.gezondleven.be voor tips rond een gezond leven
https://www.karolaskitchen.be
Leververvetting door Prof. Dr. Julia Seiderer-Nack - ISBN: 978-90-447-5070-6 - Uitgeverij Deltas Kookboeken. Pascal Naessens voor inspiratie om gezonde gerechten te maken. Echter wel opgelet met het gebruik van teveel olie, noten en volle melkproducten.
Lekker Lang Leven door diëtist Michaël Sels- ISBN: 978-94-6383-134-5 - Uitgeverij Pelckmans Zeker Gezond (ontwikkeld door de Vlaamse overheid) aan de hand van beschikbare recepten kan je een weekmenu samenstellen met bijbehorend boodschappenlijstje. Zeer handig!
NOOM (https://www.noom.com/#/)
Lifesum (https://lifesum.com/nl/)