Wat doet de lever?
De lever is de grote chemische fabriek van ons lichaam. In een levercel vinden vele reacties plaats om het lichaam in balans te houden. Er worden stoffen uit het bloed vanuit het darmgebied opgenomen en verwerkt. Daarnaast worden niet bruikbare stoffen afgebroken zodat ze het lichaam kunnen verlaten via de urine en in de ontlasting.
Figuur: de celstructuur van de lever en de bijbehorende kleine bloedvaatjes waar er een uitwisseling gebeurt van voedingsstoffen.
De belangrijkste functies die de lever uitvoert zijn onder te verdelen in energiehuishouding, ontgiften, opslag van voedingsstoffen, productie van gal en andere belangrijke stoffen.
- Energie en bouwstoffen voor het lichaam worden door de lever gemaakt. Deze stoffen komen uit het eten dat door de darmen wordt opgenomen. De lever heeft bloedvaten met gaatjes (zeef) waardoor de stoffen snel in de levercellen kunnen worden opgenomen (zie figuur hierboven). Suikers, eiwitten en vetten worden door de lever zodanig bewerkt dat ze door cellen van ons lichaam kunnen worden opgenomen. De lever heeft suikers in voorraad voor wanneer er snel behoefte is aan energie, zoals tijdens een inspanning. Cholesterol en andere vetten worden zodanig verpakt in de lever dat andere lichaamscellen deze kunnen opnemen.
- Daarnaast worden afbraakproducten verwerkt en onschadelijk gemaakt en in de galvloeistof uitgescheiden. Galzouten, opgeslagen in de galblaas, helpen bij de opname van vetten. De afbraakproducten worden samen met de galzouten in de darm uitgescheiden en worden dan via de ontlasting en urine uit het lichaam verwijderd. De lever is in staat om de ongezonde stoffen snel op te ruimen. Alcohol bijvoorbeeld wordt omgezet door de lever, maar bij het verwerken hiervan komen ook giftige stoffen vrij. Indien deze giftige stoffen niet snel worden verwerkt en afgevoerd, kunnen ze schade geven aan de lever en andere organen. Ook bijvoorbeeld bij het verwerken van medicijnen kunnen er giftige stoffen vrijkomen. Gelukkig is de lever in staat om de ongunstige stoffen snel op te ruimen omdat er vele chemische afbraakroutes in de levercel aanwezig zijn. Een gezonde lever heeft een enorme reservecapaciteit om al deze afvalstoffen zo snel mogelijk te verwerken en onschadelijk te maken.
- De productie van een groot aantal stoffen die van levensbelang zijn, vindt eveneens in de lever plaats. Dit betreft de aanmaak van een zeer belangrijk eiwit albumine dat zorgt ervoor dat er voldoende vocht in de bloedbaan blijft. Daarnaast bindt het allerlei stoffen voor transport in het lichaam zoals onder andere hormonen, antibiotica en vele ander stoffen. Ook speelt de lever een belangrijk rol bij de aanmaak van stollingsfactoren, eiwitten om vetten te vervoeren en galzouten om vet op te nemen.
- Om de vele functies goed te kunnen uitvoeren heeft de lever veel bouwstoffen nodig die worden opgeslagen in de levercellen zoals onder andere vitamine B12, ijzer en koper.